Alle Hasselaren en alle Vlamingen betalen mee voor ‘gratis’ bussen ‘Gratis is 49,51 euro’

‘In 2009 betaalde elke werkende Hasselaar 49,51 euro voor het openbaar vervoer in zijn stad. Zo ‘gratis’ is dus het gratis-verhaal van Steve Stevaert.’ Dat berekende Vlaams parlementslid Lies Jans (N-VA) op basis van cijfers die ze van minister voor mobiliteit Hilde Crevits verkreeg.

‘Na lang aandringen bij zowel de stad Hasselt als het kabinet van minister voor mobiliteit Hilde Crevits verkreeg ik eindelijk de cijfers over de bijdragen van de stad Hasselt aan De Lijn,’ aldus Lies Jans. ‘Van de stad Hasselt kreeg ik nog steeds geen antwoord. Minister Crevits was wel bereid dit te doen.’

Kostprijs Hasselaar

Daaruit blijkt dat de Stad Hasselt een tussenkomst betaalt aan De Lijn die berekend wordt via de kostendekkingsgraad van De Lijn. Dat is het percentage van de kosten van De Lijn die gedekt worden door eigen inkomsten. ‘Pervers gevolg van deze berekening is dat de Stad Hasselt gebaat is bij een lage kostendekkingsgraad van De Lijn. Zij betalen immers enkel dat deel.’

Een voorbeeld. ‘In 2008 lag de kostendekkingsgraad van De Lijn nog op 25,59%. Het totaal bedrag voor het ‘gratis’ openbaar vervoer bedroeg in dat jaar 5,3 miljoen euro. Het Hasseltse deel, ongeveer één vierde, kwam toen neer op 1,3 miljoen euro. De rest, 4 miljoen euro, werd bijgepast door Vlaanderen. In 2008 betaalde elke werkende Hasselaar daardoor 41,87 euro via de stad Hasselt plus 1,46 euro, het bedrag dat elke werkende Vlaming dat jaar naar de Hasseltse bussen droeg. In totaal betaalde de Hasselaar dus 43,32 euro in 2008,’ aldus Lies Jans, die lid is van de commissie mobiliteit in het Vlaams Parlement.

In 2009 werd de overeenkomst tussen De Lijn en de Stad Hasselt hernieuwd. De kostendekkingsgraad van De Lijn was intussen naar 12,87 % getuimeld. ‘De totale kost van het openbaar vervoer was in Hasselt ondertussen wel gestegen naar liefst 11,3 miljoen euro. Daarvan moest de Stad Hasselt dus maar 12,87 % betalen oftewel 1,4 miljoen euro. De rest, 9,9 miljoen euro (87,13%), kwam op rekening van Vlaanderen. In 2009 betaalde elke werkende Hasselaar 45,83 euro via Hasselt en nog eens 3,68 euro, het bedrag dat elke Vlaming in dat jaar bijdroeg aan het ‘Gratis-verhaal’ van de Hasseltse socialisten. In totaal kostte de gratis bussen in 2009 de Hasselaar dan ook 49,51 euro.’

Vlaming betaalt mee
‘Door deze specifieke vorm van derdebetalersregeling wordt de toenemende kostprijs van de bus-exploitatie in Hasselt voor meer dan 85% afgewenteld op de Vlaamse begroting en voor 15% ten laste van de Hasseltse stadskas. Zo wordt de Vlaamse belastingsbetaler/begroting ‘slim’ aangewend om het merendeel van de werkelijke kost van het Hasseltse gratis-beleid te financieren,’ aldus nog Lies Jans. ‘Met als resultaat dat de totale kostprijs voor de gemeenschap sterk verhoogt. Dit systeem is dan ook weinig responsabiliserend in functie van de uitbouw van een kosten-efficiënt en vraaggericht openbaar vervoer in Hasselt en in Vlaanderen.’
Minister Crevits heeft reeds aangekondigd dat ze de nodige aanpassingen in deze unieke derdebetalersregeling van de stad Hasselt wil voorstellen. De recente geschiedenis en ervaring met het systeem Stevaert in Hasselt en Vlaanderen heeft ons alvast geleerd hoe de globale kostendekkingsgraad van De Lijn op 10 jaar tijd is kunnen halveren: van meer dan 30% tot minder dan 15% vandaag. De tijd is gekomen voor een ommekeer in dit beleid,’ zegt Lies Jans.

Mobiliteit meer dan gratis bussen

‘Mobiliteit is voor de N-VA een belangrijk discussiepunt. Wij zien mobiliteit wel breder dan enkel gratis bussen. Naast efficiënt rijdende bussen zet de N-VA ook volop in op de fietser. Voorts moet er gewerkt worden met duidelijke knooppunten, zoals het station, waar men gemakkelijk van vervoersmiddel kan veranderen. Het is belangrijk dat er een goede mobiliteitsvisie voor Hasselt wordt ontwikkeld. Dat zal N-VA in haar verkiezingprogrammma naar voor brengen,’ besluit Lies Jans.