Provincie Limburg brengt kwaliteit en veiligheid van fietspaden in kaart

Fietsen zit in de lift. Mede door de coronacrisis is de vraag naar (elektrische) fietsen amper bij te houden. Daarmee samenhangend stijgt ook de vraag naar een degelijke fietsinfrastructuur. Daarom start de provincie Limburg met een audit van haar functionele fietspaden. Dat zijn fietspaden die gebruikt worden voor functionele verplaatsingen naar het werk, of de winkel, bijvoorbeeld. Op basis van de verzamelde gegevens kan het provinciebestuur haar fietsbeleid beter afstemmen op de noden op het terrein en de behoeften van de fietser.

De Fietsbarometer

Limburg telt zo’n 2.000 km aan functionele fietspaden. Samen vormen die het “Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFF)”. De provincie beheert dat netwerk in overleg met Vlaanderen en in samenwerking met de lokale besturen. Zo keert het provinciebestuur samen met Vlaanderen jaarlijks meer dan 2 miljoen euro subsidie uit aan de lokale besturen, voor veilige functionele fietspaden.

“Om een inzicht te krijgen in de huidige kwaliteit van ons functioneel fietsroutenetwerk starten we met een nieuw project, de Fietsbarometer. Die Fietsbarometer wordt hét instrument om alle actoren te ondersteunen die werken aan méér en beter fietsen”, legt gedeputeerde voor Mobiliteit, Bert Lambrechts, uit.

De Fietsbarometer werd ontwikkeld door de provincie Antwerpen. Nu stapt ook Provincie Limburg – net zoals provincies Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen – hierin mee. Kort gezegd, is de Fietsbarometer een kwaliteitsaudit van het BFF, gestoeld op vier pijlers: cijfers van fietsongevallen, enquêtes, fietstellingen en een meetfietsgegevens. Die laatste twee behoeven iets meer uitleg.

Fietstellingen

Een degelijk fietsbeleid vertrekt vanuit objectieve gebruikersgegevens. Daarom investeert het provinciebestuur in fietstellers. Volgend jaar al verschijnen de eerste drie vaste fietstelpunten, waaronder een telpunt in Houthalen langs fietssnelweg Spoorlijn 18 (F74).

De telpunten zijn uitgerust met een display en tellen elke fietser die gebruikmaakt van de route. Het bestuur kan daar dan rekening mee houden in het fietsbeleid. De jaren nadien komen er nog fietstellers bij, verspreid over de provincie. Naast vaste telpunten installeert de provincie ook tijdelijke tellers. Die herken je aan kabels op het fietspad waarover je fietst.

Bovendien kregen alle Limburgse gemeenten in het verleden al (dus los van de Fietsbarometer) één of meerdere mobiele fietstellussen om fietsers in hun gemeente te tellen. Met die gegevens kunnen ze hun fietsbeleid bijsturen. Het provinciebestuur ondersteunt indien nodig bij het uitlezen van de telgegevens.

Meetfietsgegevens

Nog specialer is de meetfiets die het provinciebestuur zal inzetten. Een speciale meetfiets van de Fietsersbond fietst deze legislatuur het hele BFF af. Dat geeft een duidelijk objectief beeld van de kenmerken en de kwaliteit van de aanwezige fietsinfrastructuur. De meetfiets analyseert bijvoorbeeld het trilcomfort, de breedte, de aanwezigheid van een schrikstrook en de kruisingen.

“We kijken hier met veel enthousiasme naar uit. De meetfiets zal alle Limburgse functionele fietspaden gedetailleerd in kaart brengen. De verzamelde info zal ons helpen om doordachte beslissingen te nemen over onze eigen investeringen in fietsinfrastructuur, maar ook om de lokale besturen te adviseren: welke tracés worden het best prioritair aangepakt, waar zitten de belangrijkste missing links, ... Het gaat dan om zowel quick-wins (korte termijn) als grootschaligere investeringen (lange termijn). Dat de fietsbarometer dingen verwezenlijkt, bewijst Antwerpen”, licht Lambrechts toe.

“Met de provinciale Fietsbarometer ontwikkelde de provincie Antwerpen een uniek instrument. De provinciale Fietsbarometer bundelt informatie over de veiligheid, het comfort en het gebruik van de fietsroutes. Want door het verzamelen en delen van fietsgegevens krijgen alle overheden meer inzicht in hun fietsinfrastructuur, het fietsgebruik en de verkeersveiligheid, raadpleegbaar op  de provinciewebsite. Dit is waardevolle input voor het uitstippelen van ons fietsbeleid”, verduidelijkt Antwerps gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Mobiliteit.  “De verwezenlijkingen in onze provincie zijn erg divers, van het in kaart brengen van wachttijden aan kruispunten tot  de aanleg van fietsostrades. Ook gemeenten en steden kunnen aan de hand van onze data inzetten op veilige fietsroutes en fietsinfrastructuur op het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk. Bovendien kennen we nu ook de evolutie van het aantal fietsers in de provincie Antwerpen door permanente fietstellingen. Zo kregen we in 2018 14 % meer fietsers tegenover 2017, en kregen we in 2019 er nog eens 12 % bij. Vanuit de provincie Antwerpen zijn we dan ook verheugd dat ook de provincie Limburg meer gaat inzetten op fietsdata. We merken immers dat de nood om die datagegevens met elkaar te delen, te vergelijken en te analyseren groot is.”